donderdag 11 januari 2018

Grootvaders klok

In december 1962 kwamen ze en bleven langer dan gedacht. De barre winter begon al vroeg in december. Onbedoeld vierden mijn opa en oma na een witte Kerst ook de jaarwisseling met hun kleinkinderen. De ijzige stormwind wierp hoge sneeuwduinen op. De sneeuwschuivers staakten hun strijd om onze straat begaanbaar te houden. Het gedwongen verblijf was voor mijn grootouders een drama en voor hun kleinkinderen een genot. Vooral op het moment dat onze kinderogen opa's Volkswagenkever zagen verdwijnen onder de opgeworpen sneeuwwallen. Met mijn broertjes beklom ik de hoogste bergen van het dorp. Vandaar keek ik neer op het voorraam van ons huis waarachter mijn opa naar buiten keek. Hij had zijn hoed opgezet omdat hij het steeds koud had. Zoals meestal stond de hoed een beetje scheef. Hij keek bezorgd, terwijl ik zwaaide. Maar hij zag mij niet en trok aan de ketting het horloge uit zijn vestzak. Voor de zoveelste keer keek hij erop en schudde zijn hoofd. En zijn hoed zakte nog ietsjes schever.

Toekomst van de jeugd
Op een mooie avond zoek ik op internet naar het voorgeslacht van mijn opa. Dankzij een actief familielid stuit ik al gauw op een geslachtsregister met de titel 'parenteel van ...' In het uitgewerkte overzicht van stamouders kan ik de familielijn volgen tot in de 17e eeuw. Het stemt me verwachtingsvol. Maar lichtelijk teleurgesteld moet ik constateren dat het toch geen blauw bloed is dat door de aderen stroomt. Achter de naam van mijn opa staat dat hij van beroep koopman was. Verder terug in de tijd waren het dagloners en andere armoedzaaiers. Ik bedenk me dat de uitdrukking 'staan op de schouders van ons voorgeslacht' toch wel een wankel fundament blijkt te zijn.
  
Mijn gedachten gaan terug naar die winter van 1963. Mijn grootouders konden door de winterse omstandigheden vanuit het midden van het land nog niet terug naar huis. De wegen naar het noorden waren te slecht begaanbaar. Zij voelden zich opgesloten in het dorp van mijn jeugd. Met kinderlijke onbevangenheid genoot ik van de aanwezigheid van mijn grootouders. Voor opa tikte de verloren tijd op zijn horloge weg. Voor mij mocht dit moment een eeuwigheid duren. Alsof hij de tijd daarmee kon bespoedigen, trok mijn opa elke keer weer aan de ketting en keek op zijn horloge. En met zijn hoedje scheef op het hoofd is toch die gezellige tijd met hen er zachtjes aan vandoor gegaan.

Verleden van de ouderen
'Opa, kan je me opvangen?' Hij stond hoog op de trap en sprong vol vertrouwen naar beneden. Juist op tijd ving ik hem op in mijn armen terwijl hij het uitschaterdeWe hebben het voorrecht dat we de kleinkinderen veelvuldig zien. Ze zijn nu alweer zo groot dat - als ze van een hoge trede af springen - we ze niet meer kunnen opvangen zonder een rugblessure op te lopen. Ze genieten zichtbaar op het moment dat ze als neefjes en nichtjes met elkaar spelen. Ons huis is voor hen een speeltuin. Als de kleinkinderen komen, staat de tijd stil voor de duur van hun aanwezigheid. Ze genieten als we verhalen vertellen over vroeger en wij dromen met hen mee als ze herinneringen voor morgen verzamelen. Ook zij krijgen een plaats in het rijtje van het voorgeslacht. Ze hebben een oneindig lange toekomst voor zich die straks als de dag van gisteren zal blijken te zijn. Kleinkinderen houden je jong en maken het kind in je vrij. Straks komen ze weer, maar ik sta al voor het raam te wachten. Even kijk ik op mijn horloge en denk nog één keer aan mijn opa.

Enkele van onze kleinkinderen kijken met Oud & Nieuw bij ons op zolder naar 't vuurwerk.

10 opmerkingen:

  1. Wat een mooi post Ron! Eentje om wat langer over na te denken.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank je! Vaak nemen we niet genoeg tijd om na te denken over wat er echt toe doet.

      Verwijderen
  2. Wat zijn wij bevoorrecht dat we in een tijd leven waarin we geleerd hebben om tijd te hebben voor anderen zoals onze kleinkinderen. Vroeger, en dat is nog niet zo lang geleden, zaten de mensen in een andere modes, vaak een werk en productie modes. Mooi te lezen dat je kunt genieten van de tijd met je kleinkinderen. Ik herken dat.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja Rinske, we beseffen het vaak niet dat de mensen vroeger een andere manier van (over)leven hadden. Tegelijk neem je meer tijd voor dat ene moment met je kleinkinderen.

      Verwijderen
  3. Ik heb genoten van je verhaal.
    Herinneringen uit mijn eigen jeugd kwamen boven.
    Wat een rijkdom om opa en oma te mogen zijn hè?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Mooi hè Dieneke om opa en oma te zijn. En je groeit weer met ze mee in hun ontwikkeling en geniet met hen mee en maakt ook de kleine zorgen weer mee ;-)

      Verwijderen
  4. Mooi verhaal zoals je in het geslachtsregister dook zo gingen de geslachten voorbij in je verhaal. Knap en gezellig en boeiend. Je grootouders woonden in het Noorden Ron?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dankjewel Lineke. Mijn beide grootouders woonden in de stad Groningen. Ik ben er ook geboren, maar niet getogen. ;-)

      Verwijderen
  5. Mooi verhaal! Onze kinderen hebben nog een oma van 93 jaar oud. Mijn schoonvader is overleden voor hun geboorte en mijn ouders toen onze kinderen nog jong waren. Ik vind dit zo sneu voor hen en probeer hen af en toe iets te vertellen over hen. Hoe trots ze waren op hun kleinkinderen.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dankjewel Heleen. Wat jammer voor je kinderen dat ze zo beperkt hun grootouders meegemaakt hebben. Opa's en oma's kunnen zo waardevol voor ze zijn.

      Verwijderen